Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι η πιο συχνή σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη παγκοσμίως.
Αν και ο περισσότερος κόσμος συνδέει τον HPV με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, ο ιός προσβάλλει εξίσου και τους άνδρες, προκαλώντας κονδυλώματα και ορισμένες μορφές καρκίνου.
Η ενημέρωση και ο εμβολιασμός είναι το κλειδί για την πρόληψη.
Τι είναι ο HPV
Ο HPV (Human Papillomavirus) είναι μια ομάδα περισσότερων από 200 τύπων ιών, εκ των οποίων περίπου 40 μεταδίδονται μέσω σεξουαλικής επαφής.
Οι τύποι χωρίζονται σε:
Χαμηλού κινδύνου (π.χ. 6, 11): προκαλούν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων.
Υψηλού κινδύνου (π.χ. 16, 18, 31, 33): μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του πρωκτού, του πέους, του στοματοφάρυγγα και άλλες βλάβες.
Η λοίμωξη συνήθως δεν δίνει συμπτώματα και μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και με χρήση προφυλακτικού, μέσω επαφής δέρμα-με-δέρμα.
Πώς επηρεάζει ο HPV την ανδρική υγεία
Ο HPV μπορεί να προκαλέσει:
Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων (μαλακές, ανώδυνες βλάβες σε πέος, όσχεο, πρωκτό ή στόμα).
Καρκίνο του πέους (σε μακροχρόνια λοίμωξη με τύπους υψηλού κινδύνου).
Καρκίνο του πρωκτού – ιδιαίτερα σε άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM).
Καρκίνο του στοματοφάρυγγα (λόγω στοματικών επαφών με φορείς του ιού).
Επιπλέον, οι άνδρες μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στους συντρόφους τους χωρίς να το γνωρίζουν.
Εμβολιασμός κατά του HPV
Ο εμβολιασμός αποτελεί την πιο αποτελεσματική μέθοδο πρόληψης της λοίμωξης από HPV και των επιπλοκών του.
Διαθέσιμα εμβόλια
9δύναμο εμβόλιο (Gardasil 9): Προστατεύει από 9 τύπους HPV (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58).
2δύναμο & 4δύναμο εμβόλιο: παλαιότερες εκδόσεις με μικρότερη κάλυψη.
Ποιοι άνδρες πρέπει να εμβολιάζονται
Αγόρια και άνδρες ηλικίας 11–26 ετών (ιδανικά πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών).
Άνδρες έως 45 ετών, μετά από ιατρική σύσταση.
Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM).
Άνδρες με ανοσοκαταστολή ή HIV λοίμωξη.
Στην Ελλάδα, το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν έως την ηλικία των 26 ετών για άνδρες και γυναίκες.
Οφέλη του εμβολιασμού
Προστασία από τα συχνότερα στελέχη του HPV.
Πρόληψη κονδυλωμάτων και καρκίνων που σχετίζονται με τον ιό.
Μείωση της μετάδοσης του HPV μέσα στον πληθυσμό.
Συμβολή στη συνολική σεξουαλική υγεία και πρόληψη.
Ο εμβολιασμός δεν θεραπεύει υπάρχουσες λοιμώξεις, αλλά προλαμβάνει νέες. Για αυτό συνιστάται πριν την έναρξη σεξουαλικών επαφών, ή το συντομότερο δυνατόν.
Πρόληψη πέρα από το εμβόλιο
Παρότι το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο, δεν υποκαθιστά τις υπόλοιπες πρακτικές πρόληψης:
Χρήση προφυλακτικού
Τακτικός ιατρικός έλεγχος (ουρολογικός και πρωκτολογικός)
Θεραπεία τυχόν κονδυλωμάτων
Διακοπή καπνίσματος (συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου)
Συμπέρασμα
Ο HPV δεν αφορά μόνο τις γυναίκες — επηρεάζει εξίσου και τους άνδρες, προκαλώντας σοβαρές παθήσεις.
Ο εμβολιασμός αποτελεί ασφαλή, αποτελεσματική και αποδεδειγμένη μέθοδο πρόληψης, που σώζει ζωές.
Η ενημέρωση, η πρόληψη και ο τακτικός έλεγχος είναι τα ισχυρότερα “όπλα” για τη διατήρηση της σεξουαλικής υγείας.